Deeltjes
In deze colleges krijg je antwoord op de volgende vragen: Wat hoorden we voor het eerst knetterhard uit het heelal op 14 september 2015? Waarom heb je een tunnel van 27 kilometer nodig om het allerkleinste te zien? Waarom is 85% van het heelal nog onzichtbaar? Hoe hebben we het meest gezochte deeltje ter wereld gevonden? Waarmee bombardeert het heelal jou elke dag weer?
Maandag 22 mei, 20.30 uur
Wat hoorden we voor het eerst knetterhard uit het heelal op 14 september 2015?
Door Stan Bentvelsen
Weet jij nog wat er gebeurde op 14 september 2015? Stan Bentvelsen (UvA en Nikhef) herinnert zich die dag heel goed, want op die dag hoorde hij een wel heel bijzonder – nog nooit eerder gehoord! – signaal uit het heelal. Mocht je denken dat dat niks met jou gedaan heeft, dan heb je het mis: als een soort drilpudding ben jij die dag in- en uit elkaar geduwd. De oorzaak? Zwaartekrachtgolven. En geloof ons, je wilt weten hoe dat precies zit!
Meer weten?
Ook bij NEMO Kennislink ging 14 september 2015 niet ongemerkt voorbij. Lees hier verder over de eerste registratie van zwaartekrachtgolven en hoe wetenschappers het ontstaan van die golven terug hebben kunnen leiden naar het samensmelten van twee zwarte gaten.
Dinsdag 23 mei, 20.30 uur
Waarom heb je een tunnel van 27 kilometer nodig om het allerkleinste te zien?
Door Bob van Eijk
Moleculen en atomen zijn klein. Maar nog kleiner zijn de elektronen of zelfs de quarks. Maar hoe meten we deze deeltjes als we ze niet eens kunnen zien? Daarvoor is de grootste microscoop ter wereld nodig en daarvoor heb je een tunnel van 27 kilometer nodig. Waarom dat nodig is, dat legt prof. dr. ing. Bob van Eijk (Universiteit Twente) uit.
Meer weten?
Als je enthousiast bent geworden, kun je bij Kennislink meer over dit onderwerp lezen.
Zelfs de flauwe bocht van de 27 km lange tunnel is nog scherp voor de deeltjes die daar doorheen schieten. Hoe ze in hun baan worden gehouden? Met magneten. Lees meer op NEMO Kennislink.
Woensdag 24 mei, 20.30 uur
Waarom is 85% van het heelal nog onzichtbaar?
Door Melissa van Beekveld
Van je nieuwe smartphone tot aan je grote teen: alles om ons heen is gemaakt van materie. En toch is dit maar 15% van de materie die wij kennen. De andere 85% is compleet onbekend. We noemen dit – lekker onheilspellend – “donkere materie”. Melissa van Beekveld (Radboud Universiteit) legt uit hoe groot dit mysterie is en of we het misschien toch kunnen snappen….
Meer weten?
Of donkere materie eigenlijk überhaupt wel bestaat heeft de afgelopen paar jaar behoorlijk wat aandacht gekregen. Margot Brouwer legt op NEMO Kennislink uit dat we in de natuurkunde voorlopig nog echt niet zonder het idee van donkere materie kunnen.
Donderdag 25 mei, 20.30 uur
Hoe hebben we het meestgezochte deeltje ter wereld gevonden?
Door Stan Bentvelsen
Terwijl jij afgelopen jaren rustig je leventje aan het leiden was, waren natuurkundigen superdruk bezig om het zogenaamde “Higgs-deeltje” te vinden. Wat maakt dit deeltje zo bijzonder dat natuurkundigen luid begonnen te applaudiseren toen het – eindelijk! – ontdekt werd? Dat legt Stan Bentvelsen (Universiteit van Amsterdam en Nikhef) je glashelder en vol enthousiasme uit in dit college!
Meer weten?
Als je enthousiast bent geworden, kun je bij Kennislink meer over dit onderwerp lezen. Wat weten we allemaal over het Higgs-deeltje? Bekijk het dossier op NEMO Kennislink.
Vrijdag 26 mei, 20.30 uur
Waarmee bombardeert het heelal jou elke dag weer?
Door Bob van Eijk
Tijdens het kijken van dit college word je ongemerkt en continu bestookt door het heelal. Nieuwsgierig geworden waarmee precies? Bob van Eijk (Universiteit Twente) vertelt je wat jou elke dag weer bestookt en of je daar eigenlijk iets van merkt….
Meer weten?
Als je enthousiast bent geworden, kun je bij Kennislink meer over dit onderwerp lezen. Op NEMO Kennislink lees je over de ontdekking van een wel heel bijzondere stralingsbron: het zwarte gat in het midden van de Melkweg.